مقدمه
بروز درد در نقاط مختلف بدن منحصرا مربوط به افزایش و کهولت سن نیست. دندان درد، دردهای عضلانی (کمر درد، دردپا و..)، سر درد، دردهای مربوط به معده، دستگاه گوارش، عفونت‌ها و … همگی از مشکلات رایج در بین عموم مردم است. مصرف طولانی مدت داروهای شیمیایی علی رغم بهبود درد، اما خالی از عارضه نیست. عوارض جانبی بیشتر، تداخلات دارویی و مصرف همیشگی یا اعتیاد به دارو ازجمله برخی عوارض احتمالی مصرف دارو است. بسیاری از گیاهان، ادویه‌ها، مواد طبیعی و… می‌توانند در بهبود و درمان بیماری و دردهای مختلف اثر گذار باشند. لذا برای افزایش آگاهی درباره استفاده از مواد طبیعی به جای مواد شیمیایی، در ادامه این مقاله انواع مسکن‌های طبیعی بیان شده‌است.
انواع مسکن های طبیعی
طبیب بزرگ زکریای رازی می‌گوید “طبیب حاذق کسی است که بیمار را با آنچه که در دسترسش دارد درمان کند”. امروزه بسیاری از مسکن‌های گیاهی به‌عنوان ادویه غذایی در دسترس همگان قرار دارد. داروهای لازم به‌عنوان اقلام دارویی در جعبه داروخانه هر منزل شامل فلفل قرمز، فلفل سیاه، گل میخک، سیر، زنجبیل، برگ گیاه خرگوشک، روغن بادام تلخ، عطر مشک کاملاً طبیعی، زردچوبه، فلفل سیاه و سفید، ریشه گیاه بید، بذرالبنج یا تاتوره، عرق نعناع، بومادران، بابونه، هندوانه ابوجهل، کندر، سقز طبیعی، عنبر نساء و روغن سیاهدانه و.. است.
در ادامه این مقاله به بیان انواع مسکن های طبیعی و کاربردهای درمانی هریک پرداخته‌شده‌است.
پوست درخت بید
سال‌های زیادی است که مردم از پوست درخت بید برای کاهش التهاب استفاده می‌کنند. پوست درخت بید سفید دارای ماده شیمیایی به نام سالیسین است. این ماده دارای شباهت زیادی به آسپرین است. در قدیم مردم برای تسکین درد و تب پوست درخت بید را می‌جویدند. به طوری که امروزه پوست درخت بید به عنوان یک گیاه خشک به فروش می‌رسد. پوست درخت بید را میتوان به صورت چایی دم کرده، یا به شکل مکمل مایع یا کپسول مورد مصرف قرار دارد. از پوست درخت بید به‌عنوان مسکن قوی برای بهبود درد عضلانی، تسکین سردرد، کمردرد، آرتروز و یا به‌عنوان مسکن قوی برای درد استخوان استفاده می‌شود.
علارغم تمام فواید گفته‌شده، مصرف پوست درخت بید میتواند عوارض جانبی خاص خود را به همراه داشته باشد. ازجمله این عوارض میتوان به ناراحتی معده، دردکلیه، افزایش مدت زمان خونریزی و.. اشاره نمود. درصورت داشتن حساسیت به داروهای ضد التهابی بدون نسخه (OTC) (مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن یا در صورت مصرف وارفارین) یا سایر درمان‌های ضد انعقاد باید از مصرف این ماده خودداری نمایید. از طرف دیگر مصرف پوست درخت بید برای کودکان مناسب نیست.
زردچوبه
زردچوبه ادویه‌ای کاربردی با رنگ زرد است که طعم بی‌نظیری به غذا می‌دهد. بررسی‌ها نشان‌داده که زردچوبه برای تسکین درد ۳ برابر بیشتر از مواردی مانند آسپیرین و دیگر داروهای شیمیایی تاثیر گذار است. به علاوه زردچوبه میتواند حالت تهوع را برای بیشتر افراد درگیر با درد آرتروز و حتی فیبرومیالژیا را نیز بهبود ببخشد. این ویژگی بدلیل وجود ماده تشکیل‌دهنده زردچوبه یعنی کورکومین است. کورکومین آنتی اکسیدانی است که به محافظت از بدن در برابر مولکول‌های رادیکال آزاد (این مولکول ها می‌توانند به سلول‌ها و بافت‌ها آسیب برسانند) کمک می‌کند. به عبارت دیگر کورکومین به صورت طبیعی سیکلوکسیژناز (آنزیم متلاشی کننده رشته هورمون درد) را خاموش و غیر فعال می‌کند. علاوه بر این از زردچوبه در درمان بیماری‌های متعددی استفاده می‌شود. از جمله جنبه‌های درمانی زردچوبه میتوان به نقش آن در بهبود:
- سوء هاضمه
- زخم‌ها
- ناراحتی معده
- پسوریازیس
- سرطان اشاره نمود.
برخی از افراد مبتلا به OA (استئوآرتریت عارضه‌ای مربوط به مفاصل است) نیزاز زردچوبه به‌عنوان یک مسکن طبیعی برای تسکین التهاب و کاهش درد عضلانی استفاده می‌نمایند.
میخک
میخک گیاهی با طبع گرم، خشک و طعم تند است. مصرف میخک هم به طور خوراکی و هم به صورت استعمال موضعی سبب تسکین درد میگردد. میخک به شکل‌های مختلف میتواند مورد مصرف قرار گیرد. برای مثال میخک را به صورت کامل اغلب برای طعم دادن به غذاهای گوشتی و یا برنجی و میخک آسیاب‌شده را در پای و دیگر غذاها میتوان استفاده نمود. یکی دیگر از روش‌های مصرف میخک به عنوان دارو، استفاده از آن به‌صورت کپسول، پودر یا روغن است. میتوان از میخک برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها استفاده نمود. از کاربردهای میخک میتوان به کاهش حالت تهوع، درمان سرماخوردگی، تسکین سردرد، مسکن طبیعی دندان درد یا مسکن درد استخوان پا و..اشاره نمود. این خاصیت به دلیل وجود ماده فعال موجود در میخک یعنی اوژنول است. اوژنول یک مسکن طبیعی است که در برخی از داروهای ضد درد OTC نیز استفاده می‌شود.
جویدن آرام یک عدد میخک به مدت دو ساعت، سبب التیام درد دندان و تسکین التهاب لثه میگردد. این امر به دلیل وجود ترکیب بی حس کننده طبیعی و قوی به نام اوژنول در میخک است. همچنین مالیدن مقدار کمی روغن میخک روی لثه‌ها به‌طور موقت یک مسکن طبیعی برای بهبود درد دندان است.
مصرف میخک نیز همانند هر ماده دیگری ممکن است دارای عوارض احتمالی باشد. برای مثال مصرف بیش از حد روغن میخک رقیق شده ممکن است به لثه‌های شما آسیب برساند. همچنین افرادی که دارای اختلالات خونریزی هستند یا داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنند نیز باید در مصرف محصولات میخک مراقب باشند. روغن میخک میتواند خطر خونریزی غیرطبیعی را افزایش دهد.
روغن اسطوخودوس
اسانس یا روغن اسطوخودوس یکی دیگر از مسکن‌های طبیعی است که میتواند به تسکین درد کمک نماید. ازجمله کاربردهای روغن اسطوخودوس میتوان به تسکین درد، کمک به خواب و کاهش اضطراب اشاره نمود. یک مطالعه در مقیاس کوچک در سال ۲۰۱۲ نشان داد که استنشاق روغن اسطوخودوس ممکن است درد مرتبط با سردردهای میگرنی را در مقایسه با دارونما تسکین دهد. توصیه می‌شود که روغن‌های گیاهی به‌صورت خوراکی مصرف نگردد. زیرا ممکن است سمی باشند.
اگر روغن را به‌صورت موضعی استفاده می‌کنید، همیشه آن را در روغن حامل رقیق کنید. به طور کلی بهتر است که همیشه قبل از استفاده از هر روغن گیاهی جدیدی با پزشک مشورت نماید.
سرکه سیب
هنگام سوزش‌های سردل (معده) نیازی به خوردن قرص‌های شیمیایی معده نیست. یک داروی موثر برای بهبود درد معده سرکه سیب است. برای درمان این درد میتوانید یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب مخلوط و قبل از هر وعده میل کنید. سرکه سیب سرشار از مالیک و اسید تارتاریک است که برای عمل هضم بسیار مفید است. این ماده با سرعت بخشیدن به عمل تجزیه چربی و پروتئین مانع از برگشت غذا به مری و سوزش معده میگردد. از دیگر خواص سرکه سیب میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کمک به بهبود دل درد به دلیل دارابودن خواص ضدباکتریایی و ضد ویروسی
- بهبود خارش پوست (نیش حشرات یا حساسیت و..)
- پیشگیری از بروز دیابت
- بهبود گلو درد ناشی از سرماخوردگی
- درمان گرفتگی بینی و بهبود سینوزیت (پتاسیم موجود در سرکه سیب سبب ازبین رفتن بلغم و رفع سنوزیت می گردد)
- رفع سکسکه
- کمک به کاهش وزن (استیک اسید موجود در سرکه سیب سبب کاهش اشتها، افزایش متابولیسم، جلوگیری از هضم نشاسته بدن و لذا کاهش وزن می شود)
زنجبیل
زنجبیل نوعی ادویه و از انواع مسکن‌های طبیعی از ریشه گیاهان Zingiber officinale است. بررسی‌ها نشان داده‌است که مسکن طبیعی ترکیبی به نام جینجرول (gingerols) موجود در زنجبیل، مانع از ترشح هورمون‌های درد در بدن می شود. لذا مصرف زنجبیل نقش موثری در تسکین درد مفاصل و عضلات بدن دارد. به طور کلی زنجبیل دارای فواید زیادی برای سلامتی است. در ادامه این خواص بیان شده‌است.
- ضد التهاب
- تسکین دهنده درد قاعدگی
- کمک به بهبود آسم و آلرژی
- بهبود اگزما
- رفع حالت تهوع
- مقابله با استرس
- تاثیر ضد سرطانی
- بهبود دهنده سطح کلسترول و تری گلیسرید
- بهبود عفونت های سرماخوردگی
سیر
یک گیاه پرخاصیت و یکی از قدیمی‌ترین گیاهان کشت‌شده در جهان است. سیر سرشار از ترکیبی گوگردی به نام آلیسین است که گفته می‌شود بیش‌ترین فواید سلامتی و خواص سیر از این ترکیب نشأت می‌گیرد. لذا این ماده را جزو مسکن های طبیعی به شمار می آورند. جالب است بدانید دردهای شدید گوش را میتوان با ریختن دو قطره روغن سیر در گوش درمان کرد. این ماده به دلیل داشتن مواد تشکیل دهنده فعال (ژرمانیوم، سلینیوم و گوگرد) سریعتر از هر داروی تجویز شده دیگری سبب از بین رفتن باکتری‌ها و عفونت گوش میگردد. در ادامه برخی از خواص سلامتی سیر بیان شده است.
- بسیار مغذی اما کم کالری
- موثر در بالا بردن عملکرد دستگاه ایمنی
- به‌عنوان یک مکمل غذایی موثر در پیشگیری و کاهش وخامت آنفلوانزا و بهبود سرماخوردگی
- کاهش فشار خون
- کاهش کلسترول و پایین آوردن خطر بیماری‌های قلبی
- پیشگیری از بیماری آلزایمر و فراموشی
- سم‌زدایی بدن از فلزات سنگین ( به دلیل وجود ترکیبات گوگردی موجود در سیر)
- محافظت از کبد در برابر آسیب‌های ناشی از مصرف الکل
- خاصیت بالای آنتی‌بیوتیکی
- پیشگیری از پوسیدگی دندان و درمان عفونت‌های دهان
- موثر در درمان عفونت‌های ناشی از HIV
- کمک به درمان زخم‌های ناشی از هلیکوباکتر پیلوری
- کاهش خطر بروز سرطان پروستات
- جلوگیری از پیشرفت سرطان معده و روده بزرگ
- خاصیت ضدپیری
فلفل قرمز
فایده فلفل تند به دلیل وجود کپسایسین است؛ این ماده یک ترکیب گیاهی زیست فعال است که ترکیب اصلی فلفل قرمز و عامل تندی طعم آن را منجر می‌شود. برخی از خواص فلفل قرمز:
- پیشگیری از سرطان
- تقویت ایمنی بدن (به دلیل وجود ویتامین C بوده)
- سلامت سیستم تنفسی، سیستم ادراری و دستگاه گوارش
- تسکین دهنده انواع درد میگرن، سردرد و دردهای مفصلی
- بهبود عملکرد مغز
- سلامت قلب ( کاهش دهند کلسترول در خون و رسوبات چربی و پیشگیری از لخته شدن خون)
ساده‌ترین روش برای تسکین درد دندان، استفاده از فلفل قرمز است. فلفل قرمز را ابتدا باید خشک و سپس پودر کرد. سپس مقدار کافی از این پودر را در آب جوش حل و رقیق نموده و سپس مصرف نماید.
انگور
انگور به‌دلیل طعم و مزه، تنوع و خواص بی‌نظیر و فراوان یکی از محبوب‌ترین میوه‌های جهان است. به طوری که لقب میوه بهشتی به آن داده شده است. مطالعات اخیر نشان داده که مصرف روزانه یک لیوان آب انگور میتواند رگ‌های خونی تنگ را آزاد نماید. این امر سبب بهبود قابل توجه جریان خون در بافت‌های آسیب دیده میگردد. مهره‌ها و دیسک‌های کمر به رگ‌های خونی همجوار خود وابسته هستند. زیرا وظیفه این رگ‌های خونی رساندن مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز از طریق جریان خون برای ترمیم به بافت های کمر است. بنابراین مصرف روزانه انگور نقش موثری در تسکین دردهای کمر دارد. از دیگر خواص این میوه که به عنوان یکی از مسکن های طبیعی نیز از آن یاد می شود، میتوان موارد زیر را نام برد:
- درمان آسم
- تقویت استخوان ها
- پیشگیری از بیماری قلبی
- درمان میگرن
- تسکین سوء‌ِهاضمه
- کاهش خستگی
- توازن سطح کلسترول
- فعالیت ضدباکتریایی
- کاهش خطر آلزایمر
- تقویت سیستم ایمنی بدن و..
آب زغال اخته
آب زغال اخته نه تنها از لحاظ غذایی ارزش بالایی دارد، بلکه خواص درمانی بسیار زیادی نیز دارد. در ادامه برخی از این خواص بیان شده است.
مصرف آب زغال اخته سبب کاهش خطر ابتلا به عفونت مثانه به مقدار قابل توجهی میگردد. این آب مانع چسبیدن باکتری به دیواره مثانه شده و سبب سرازیر شدن آن‌ها از مثانه به بیرون میگردد. لذا با مشاهده علائم عفونت مثانه از آب زغال اخته استفاده نمایید. همچنین این ماده دارای خواصی به شرح زیر است:
- دارای خواص و اثرات ضد توموری (به دلیل وجود پلی فنول موجود در آب زغال اخته)
- بهبود و تقویت سلامت قلب و عروق (به دلیل وجود فلائونوئید ها وآنتی اکسیدان های موجود در زغال اخته)
- جلوگیری از رشد باکتری های ایجاد کننده پلاک دندان (به دلیل پروآنتوسیانیدین موجود در زغال اخته)
- موثر در درمان عفونت هایی مانند سرماخوردگی ، آنفولانزا و گلودرد
- جلوگیری از ایجاد عفونت در دستگاه تنفسی
- کاهش و یا بهبود اختلالات معده، مانند زخم معده (به دلیل فلائونوئید موجود در زغال اخته)
- دارای خواص ضدالتهابی، به خصوص التهاب ریه ناشی از ویروس آنفولانزا
- افزایش سیستم ایمنی بدن(آب زغال اخته غنی از آنتی اکسیدان و خواص فیتوشیمیایی است)
سقز طبیعی
درخت پسته کوهی با نام علمی پیستاسیا آتلانتیکا (Pistacia atlantica) گونه ای از درختان پسته و یکی از باارزش ترین گونه های گیاهی است. قسمت های مختلف درخت بنه شامل شیره، میوه، دانه و … در زمینه های متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. این درختان در مناطق خاصی به صورت خودرو رشد می یابند. محبوب ترین قسمت این درخت شیره یا صمغ (سقز) آن است. صمغ حاصل از درختان بنه با نام های سقز طبیعی، بنیشت، جاجکه یا جاجگ شناخته می شود. خواص سقز از همان گذشته تا به امروز بر همگان اثبات شده است. به طوری که ابوعلی سینا جویدن و مصرف سقز را توصیه و در کتب خود از خواص بی نظیر آن یاد کرده است. شیره سقز خواص و فواید زیادی دارد. ازجمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود
خواص سقز طبیعی
- کاهش بیماری های قلبی
- ملین کننده، درمان کننده یبوست و موثر در درمان مشکلات معده
- توصیه شده توسط ابوعلی سینا برای درمان بیماری‌های گوارشی
- تسکین دردهای مفصلی و روماتیسمی
- موثر در درمان آسم برونشیت
- آنتی بیوتیک گیاهی، ضد باکتری های ایجاد کننده زخم معده و اثنی عشر
- بهبود ورم، ترک های پوستی و خارش بدن با ترکیب سقز و روغن زیتون
- دفع سنگ کلیه با مصرف شیره خام سقز به صورت ناشتا
- کمک به التیام زخم ها با مالیدن شیره سقز بر روی زخم
- ترکیب سقز با عسل و عصاره آلوئه‌ورا در کمک به التیام زخم‌های دیابتی
- سقز طبیعی را میتوان قورت داد و از خواص آن بهره برد.
- پیشگیری از پوسیدگی دندان و التیام و تقویت لثه
- از بین برنده باکتری های هلیکو و پیلوری (عامل زخم معده)
علاوه بر خواص سقز از این ماده منحصربه فرد در زمینه های متعددی استفاده می شود. رایج ترین کاربرد سقز، استفاده از آن در تهیه آدامس طبیعی به عنوان یک محصول سالم با خواص و مزایای فراوان است. آدامس سقز، اصطلاح عامیانه تر و رایج آدامس طبیعی در بین مردم است. آدامس طبیعی علاوه بر دارا بودن تمام مزیت های آدامس صنعتی دارای خواص ارزشمندی نیز است.
عسل
مصرف عسل طبیعی دارای نقش بسیار بااهمیتی در درمان درد گلو و ترمیم زخم‌های دهان است. این امر به دلیل وجود آنزیم‌های طبیعی موجود در عسل است. این آنزیم‌ها سبب از بین رفتن التهاب، نابودی ویروس‌های موجود در دهان و افزایش سرعت روند ترمیم است. یکی دیگر از موارد پرکاربرد برگرفته از عسل، ترکیب این ماده با دارچین است. ترکیب دارچین و عسل، از علم داروهای آیورودیک (Ayurvedic) و داروهای جایگزین گرفته‌شده‌است. از این ماده به شکل خمیری میتوان به صورت مرهم روی زخم‌ها استفاده نمود. از دیگر خواص عسل میتوان موارد زیر را نام برد:
- خواص ضد باکتریایی
- خواص تغذیه ای
- کمک به رفع آلرژی
- تقویت انرژی بدن
- تقویت حافظه
- درمان آکنه
- کمک به بهبود خواب
- تسکین خراش و سوختگی‌ها
- تقویت سیستم ایمنی و..
خردل
عموما سرما خوردگی سبب بروز دردهایی در ناحیه قفسه سینه میگردد. در این زمان بهتر است که مقدار زیادی خردل را روی قفسه سینه ریخته و با یک عدد پارچه گرم روی آن را بپوشانید. خردل همانند یک مسکن طبیعی, درد و گرفتگی را از سینه خارج می‌نماید. خواص ضد درد و ضد التهابی خردل به دلیل وجود مواد تشکیل دهنده و فعالِ موجود در ترکیبات خردل است. از دیگر خواص خردل موارد زیر را میتوان نام برد:
- برطرف کننده علائم پسوریازیس
- تسکین درماتیت تماسی
- موثر در سلامت قلب و عروق
- کمک به بهبود اختلالات تنفسی
- درمان دردهای مزمن
- محافظت در برابر عفونت‌های باکتریایی و قارچی
- موثر در مدیریت دیابت و..
جوش شیرین
یک روش بسیار موثر برای تسکین درد سوختگی، استفاده از جوش شیرین است. با جوش شیرین خمیری درست کنید و روی زخم بگذارید. سپس روی خمیر را با گاز پانسمان مرطوب بپوشانید. جوش شیرین دارای خاصیت قلیایی است. لذا اسید موجود در زخم را خنثی می‌کند. این امر سبب کاهش عفونت و درد میگردد.
چای
چای یکی دیگر از مسکن‌های طبیعی رایج است. وجود تیانین در ترکیبات چای، سبب بهبود و توقف انقباضات روده در زمان اسهال یا کولیت میگردد. لذا توصیه میگردد با مصرف زیاد چای در این دوران این مساله و دل درد را کنترل نمایید. مصرف چایی برای رفع خستگی‌های ناشی از کار در انتهای یک روز خسته کننده را میتوان یکی از مسکن‌های طبیعی محبوب به شمار آورد.
ترب کوهی
بررسی‌ها نشان داده در در میان بیماری‌های مزمن، بیماری سینوزیت دارای رتبه بالایی است. سینوزیت علاوه بر گرفتگی و درد در نواحی صورت توام با درد زیادی است. بررسی‌های محققان آلمانی حاکی از این است که ترب کوهی، به طور طبیعی سبب افزایش جریان خون به سمت حفره‌های سینوسی و کمک به باز شدن و تخلیه گرفتگی‌های سینوسی میگردد. لذا سریعتر از اسپری‌های ضد گرفتگی عفونت سینوس را درمان می‌کند.
یکی دیگر از راه‌های تسکین سردردهای سینوزیتی، ماساژ روغن کنجد بر روی پیشانی و ملاج یا استنشاق دود برگ گیاه خرگوشک، دود کندر یا دود عنبرنساء است.
نمک
شستن زخم و خراش های کوچک و عفونی شده سبب از بین رفتن باکتری‌ها میگردد. همین امر سبب کاهش ورم و درد ناشی از عفونت میگردد. ساده ترین راه برای این کار، ضدعفونی کردن زخم با محلول آب نمک است. برای اثربخشی بهتر میتوانید محلول آب نمک را حرارت داده و گرم نمایید. سپس روزانه جای زخم را شست و شو دهید.
فلفل هندی
ترکیب اصلی و فعالی که در فلفل هندی به عنوان یکی از مسکن های طبیعی وجود دارد، ماده‌ای به نام کپساسین (capsaicin) است. عملکرد کپساسین به گونه‌ای است که مانع ارسال سیگنال‌های درد به مغز میگردد. لذا از این نوع فلفل برای درمان دردهایی مانند گلو درد و حتی درد میگرن استفاده می‌شود.
آناناس
بررسی‌ها نشان می‌دهد که نوشیدن یک فنجان آناناس تازه به صورت روزانه سبب از بین رفتن درد نفخ تا ۷۲ ساعت میگردد. آناناس به طور طبیعی منبع غنی از آنزیم‌های پروتئولیتیک (proteolytic) است. این آنزیم‌ها سبب تسریع و بهبود روند هضم شده و شکست پروتئین های دردزا در معده و روده کوچک را سرعت می‌بخشد. لذا مصرف آناناس به عنوان یکی از مسکن های طبیعی برای درمان ناراحتی های گوارشی توصیه میگردد.
نمک اپسوم (نمک حمام)
درمان موضعی میتواند اندازه مصرف قرص و داروهای شیمیایی موثر باشد. برای مثال استراحت دادن اندام‌ها در آب حاوی نمک حمام، میتواند سبب تسکین درد استخوان، مفاصل و دردهای عضلانی گردد. نمک حمام همچنین برای زنان مبتلا به دردهای پس از زایمان و افراد مبتلا به آرتریت (التهاب مفاصل) یا فیبرومیالژیانیز تسکینی موثر است.
تاثیرگذاری نمک اپسوم یا نمک حمام به این شکل است که نمک حمام هنگام حل شدن در آب به منیزیم و سولفات تجزیه می‌شود. سپس این مواد به نواحی دردناک بدن نفوذ می‌کند. منیزیم نقش مهمی در ارسال سیگنال‌های درد از مغز به بدن دارد، به تنظیم انقباض عضلات کمک کرده و همچنین علائم افسردگی را نیز کاهش می‌دهد.
عصاره قلم و استخوان
مصرف عصاره قلم و استخوان عناصری مانند کلاژن، پرولین، گلیسین و گلوتامین را به رژیم غذایی اضافه می‌نماید. عصاره قلم و استخوان علاوه بر طعم خوب، حاوی مواد مغذی فراوانی چون کندرویتین سولفات و گلوکوزامین است. این عناصر سبب کاهش درد و التهاب می‌گردند. این عصاره به دلیل ژلاتینی که دارد، سبب روغن کاری مفاصل بدن و کاهش اصطکاک بین آن‌ها میگردد. از طرف دیگر اسیدهای آمینه گلیسین و پرولین موجود در این عصاره به کاهش التهاب، ماهیچه سازی و ترمیم بافت کمک می‌کنند. لذا در راستای تغذیه مناسب، این غذای لذیذ را میتوان جزو انواع مسکن های طبیعی به شمار آورد.
عصاره کامفری
تحقیقات نشان می‌دهد پماد ریشه کامفری نقش معجزه آسایی در تسکین کمردرد دارد. طبق این مطالعه، ۹۵ درصد از شرکت کنندگانی که از این پماد استفاده کرده‌بودند، از کاهش چشمگیر کمردرد خود خبر دادند. به باور پژوهشگران خاصیت ضد درد کامفری به آلانتوئین و رزمارینیک اسید نهفته در ریشه و برگ‌های آن باز میگردد. رزمارینیک اسید التهاب را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهد. آلانتوئین نیز به تسریع رشد سلول‌های پوستی جدید شناخته می‌شود. علارغم تمام فواید بیان شده، کامفری سرطانزا است. لذا خوراکی نبوده و تنها باید به صورت موضعی استفاده شود.
کمپرس سرد و گرم
استفاده همزمان از یخ و کمپرس گرم یکی از قدیمی‌ترین و مؤثرترین راه‌های از بین بردن درد ناشی از جراحت یا التهابات مزمن است. اما جالب اینجاست که برای اثربخشی باید طریقه درست مصرف آن رعایت گردد. برای این کار ابتدا یخ را روی محل درد قرار دهید. این کار علاوه بر کاهش تورم و التهاب سبب سِر شدن ناحیه موردنظر نیز می‌شود. سپس کمتر از ۳۰ دقیقه، یخ را بردارید و بگذارید دمای ناحیه آسیب دیده به دمای اتاق برگردد و سپس کمپرس گرم را بر روی آن قرار دهید. پس از کاهش التهاب در اثر سرما، گرما گرفتگی را از بین می‌برد و ماهیچه‌های منقبض شده در اطراف محل درد را شل می‌کند.
نعناع
نعناع گیاهی باطبع گرم، خشک و خواص دارویی فراوان است. نعنا را به شکل‌های مختلف مانند نعنا تازه، خشک شده، اسانس، دم کرده، پودر و… میتوان مصرف نمود. یکی دیگر از کاربردهای نعنا استفاده از آن در آشپزی، کرم‌ها، خمیردندان، آدامس، خوشبو کننده دهان، آبنبات‌ها و.. به دلیل عطر خاص آن است.
گیاه نعنا دارای خواص و کاربردهای متعدد دز زمینه‌های مختلف است. لذا نعنا را در دسته مسکن های طبیعی طبقه‌بندی می‌کنند. از جمله خواص درمانی و دارویی گیاه نعنا میتوان موارد زیر را برشمرد:
- کمک به درمان آسم (نعنا سبب انسداد لوله بینی میگردد)
- موثر در درمان اختلالات تنفسی (مانند گرفتگی گلو، برونشیت و ریه)
- کمک به هضم غذا
- تقویت عملکرد کبد
- موثر در افزایش هوشیاری و تقویت حافظه
- دارای خواص ضدعفونی کنندگی
- درمان عفونت های پوستی
- درمان و حذف زخم های ناشی از گزش حشرات مانند پشه، زنبور
- نعنا یک محرک طبیعی است. به دلیل عطر و طعم خاص سبب افزایش انرژی بدن و رفع افسردگی و خستگی
می گردد.
- موثر در کاهش التهاب و تسکین گرفتگی ماهیچه‌ها
- برگ نعنا در تسکن و رفع علائم سرماخوردگی (مانند سوزش، درد، دشواری در تنفس و تولید خلط بیش فعال) موثر است.
- کاهش گاز و نفخ داخل روده و معده
- غنی از ویتامین ها و مواد معدنی ضروری
- موثر در شل شدن عضلات صاف دستگاه گوارش
- کاهش ترشح اسید معده
- اثر ضداسپاسم در اختلالات عضلانی ــ عصبی
- آرامش اعصاب و…
دمنوش ریزوم گیاه زنجبیل (دمنوش گل بومادران)
بومادران یک گیاه علفی یک یا چند ساله با طبع گرم و خشک است. از گیاه پرخاصیت بومادران میتوان به صورت‌های متعددی مانند چای، دمنوش، عرق، روغن، پودر و حتی از برگ تازه آن استفاده نمود. به دلیل خواص فراوان این گیاه، بومادران از دیرباز تا به امروز جزء گیاهان دارویی محبوب و یکی انواع مسکن های طبیعی است. به گیاه بومادران، مشک چوپان یا مشک داش هم می‌گویند. علت این نام‌گذاری بوی تند فلفلی مانندی است که از سرشاخه‌های گل‌دار بومادران استشمام می‌شود. در ادامه خواص این گیاه دارویی بیان شده‌است.
- موثردر درمان دردهای گوارشی
- تسکین دهنده دردهای قاعدگی بانوان
- تاثیر بر روی دستگاه قلبی_عروقی
- کاهش دهنده قند خون و فشار خون
- تقویت کننده رگ‌های واریسی
- موثر بر روی دستگاه عصبی
- مفید برای انواع سردردهای میگرنی
- رقیق کننده خون و ضد لخته شدن خون در عروق
- دفع کننده سنگ کلیه
- تقویت کننده کبد
- درمان تنگی نفس
- تخلیه سینوس‌ها
- موثر در تسکین دردهای رماتیسمی
- درمان واریس
- رفع بی‌اشتهایی
- برطرف کننده اسهال
- درمان بواسیر
- ضد انگل ژیاردیا
- درمان کننده زخم معده و اثنی‌عشر
- بهبود زخم‌های چرکین صورت
- روشن کننده پوست، رفع تحریکات جلدی و درمان جوش‌های آکنه‌ای
- جلوگیری از بروز چین و چروک
دیگر مسکن‌های طبیعی
علاوه بر موارد گفته‌شده مسکن‌های طبیعی دیگری نیز وجود دارد که در دسترس‌تر بوده و فراهم نمودن آن بسیار آسان تر است. این مسکن های طبیعی علارغم بی توجهی و نادیده گرفتن آن‌ها تاثیر زیادی در سلامتی و بهبود درد و ناراحتی دارند. از جمله این مسکن های طبیعی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید (ویتامین D کافی در بدن میتواند منجر به کاهش درد، بهبود خلق‌وخو و عملکرد ایمنی بهتر در بدن شود)
- استخر آب گرم (آب گرم میتواند در تسکین انواع درد، اسپاسم ماهیچه و تسکین انواع مختلف آرتروز موثر باشد)
- گرمادرمانی (کمپرس آب گرم یا پدهای چسبی)
- ماساژ درمانی (با افزایش جریان خون تنش عضلانی را کاهش داده و منجر به احساس آرامش در فرد خواهد شد)
- انجام حرکات کششی (حرکات کششی منجر به تقویت بافت‌های نرم بدن مانند ماهیچه‌ها، رباط‌ها و تاندون‌ها می‌شود)
- مدیتیشن (یکی از روش‌های رایج مدیتیشن به این صورت است که صدایی که برای شما خوشایند است، بی‌حرکت و در آرامش در ذهن خود تکرار کنید)
- مصرف موادغذایی ضد التهابی (مانند میوه، سبزیجات، چربی‌های اشباع نشده، غلات کامل، حبوبات، آجیل و ماهی)
- خنده درمانی (خنده تحمل درد را افزایش می‌دهد. خنده سبب افزایش گردش خون، دریافت اکسیژن و افزایش سطح اندورفین در بدن می‌شود.)
- خواب کافی (داشتن خواب کافی سبب کنترل درد و کمک به روند بهبودی میگردد)
نتیجه گیری
ایران از لحاظ میزان مصرف دارو در آسیا در جایگاه بالایی قرار دارد. داروهای مسکن، در کنار قطره‌های چشمی و آنتی بیوتیک‌ها جزو دارویی های است که در بین مردم بالاترین نرخ مصرف خودسرانه را دارند. مصرف بی رویه و بدون نسخه این مسکن‌ها و داروها بدون در نظر گرفتن سوابق بیماری و زمینه‌های جسمی در افراد، میتواند خطرات فراوانی را به همراه داشته باشد. درد سیگنال بدن است. به این معنی که چیزی اشتباه است. این درد ممکن است موقتی باشد، مانند یک ماهیچه تحت فشار. اما در صورت شدت یافتن یا تداوم درد میتواند به این معنی باشد که شما یک مشکل جدی در سلامتی دارید. لذا برای درمان دردهای مقطعی استفاده از مسکن های طبیعی را جایگزین داروهای شیمیایی کنید. اما اگر همچنان با ادامه و تشدید درد مواجه شدید قبل از استفاده از هرنوع دارویی نزد پزشک بروید.
منابع
- ghafaridiet
- drdelshadfoundation
- biohotel
- IRNA
- خبرگزاری تسنیم
- نمناک
- دکترساینا
- دکترتو
- چطور
- آهوتا
- سفیرزیبایی
مقالات مرتبط
